Mijn Facebook tijdslijn op een willekeurig moment in de week: eerst een nieuwsberichtje van NRC over 9,9 miljard mensen die er in 2050 rondlopen op deze planeet. Meer dan eerder gedacht. Daaronder de hardnekkige reclame voor “Koop een koe”, een zogenaamd crowdbutching-initiatief waarbij je voor 100 euro een deel van een koe koopt die een paar weken later in de vorm van een paar kilo worstjes, biefstukjes en hamburgers bij je thuis wordt bezorgd.
Een vriezer vol rundvlees, dat is de business van “Koop een koe”. Vlees van “niet doorgefokte” koeienrassen, zoals “het prachtig vleesras Limousin”, die worden doodgeknuffeld door de boer, altijd in de wei mogen lanterfanten waar ze een paar ton gras omzetten in een paar ballonnen vol broeikasgas, een heleboel koeienvlaaien en een heleboel koeienvlees. Aan het eind van hun leven mogen ze nog een paar dagen chillen bij de slachterij, zodat er weinig adrenaline in het vlees zit (dat beweert men te kunnen proeven) waarna er een stalen pen in hun hersenstam wordt geramd, ze door hun hoeven zakken, worden opgehesen aan een haak, en aan stukken worden gezaagd.
Erg belangrijk daarbij is dat er genoeg kopers voor de koe zijn gevonden. “Pas bij 100% is al het vlees verkocht en wordt de koe geslacht.” Een oplossing voor een niet bestaand probleem. Maar het voelt hartstikke goed. Dit is de toekomst van vlees, zo straalt de website uit.
Ik dacht: wat zou zo’n grasgevoede koe eigenlijk voor het klimaat betekenen? Het antwoord: waarschijnlijk niets. Of in ieder geval weinig. Koeien houden voor vlees is, ongeacht wat we ze voeren, ongeveer de meest vervuilende menselijke activiteit op aarde. Koeien die mais of tarwe of soja eten hebben een heleboel hectare akker nodig. Grazende koeien hebben een heleboel hectare groene weide nodig. Ruimte die er steeds minder is. 50% van de aardoppervlakte wordt inmiddels gebruikt voor voedselproductie. Wie een hamburger eet, van normale koeien of graskoeien, zou eigenlijk een kaartje moeten krijgen waarop hij wordt gevraagd een aantal percelen oerwoud of natuurgebied aan te kruisen die mogen verdwijnen.
Toch voelen de consumenten van Koop een Koe zich hartstikke jofel met zo’n vrieskist vol vlees. Grasgevoede koeien groeien namelijk minder snel en worden veel later geslacht dan normale vleeskoeien. Dat lijkt geweldig. Niets zo onnatuurlijk of dieronvriendelijk als snelgroeiend vee. Maar uiteindelijk leveren die extra maanden koeienleven gewoon nog wat extra ballonnen broeikasgas op. Er is misschien minder kunstmest nodig voor het veevoer, maar dat is een druppel op de gloeiende plaat. Een normale koe staat gelijk aan met een Hummer van Rotterdam naar Amsterdam rijden. Een gras gevoede koe staat gelijk aan met een Hummer van Rotterdam naar Amstelveen rijden.
Het is vervelend maar waar: de enige duurzame oplossing voor biefstuk is geen biefstuk. Denk aan die 10 miljard mensen op aarde in 2050. Die 400 miljoen Nigerianen kunnen niet allemaal een vriezer vol rundvlees hebben. Die 350 miljoen Pakistanen in 2050 kunnen niet allemaal gaan crowdbutchen. Nou ja, het kan wel. Een paar weken lang. Daarna is alle aarde die dan nog boven de zeespiegel uitsteekt op. Allemaal in beslag genomen door miljarden stuks grazend knuffelvee dat de temperatuur nog een paar graadjes omhoog schijt.
De grote vraag die ik mezelf deze dagen stel is: wat moeten wij daarmee? Dat handjevol koeien die op deze manier wordt gehouden en geslacht, stelt niets voor vergeleken bij de enorme vervuiling van de vleesindustrie. Waarom zo streng? Een beetje minderen is toch al hartstikke goed? Een stout biefstukje op vrijdag moet kunnen. Maar het maakt heel veel uit. Het maakt uit op een hele basale “wat gij niet wilt dat u geschiedt” manier. We kunnen eromheen blijven draaien, onze vingers in de oren proppen en heel hard lalalala zingen, maar we zijn niet alleen op deze wereld.
En het is extra zorgelijk als er innovatieve goedbedoelende ondernemers zijn die denken met dit soort larie de wereld te verbeteren. Ze sleuren hun consumenten mee in die gedachte. Die voelen zich waarschijnlijk heel erg bewust en verantwoord en duurzaam dat ze weten hoe hun koetje heeft geleefd, is gevoed en geslacht. Maar uiteindelijk is een vriezer vol met rundvlees het equivalent van een hele grote middelvinger naar de rest van de wereld.